Cytadela w Poznaniu - fort, parki, muzea i dzwon pamięci

Wzgórze znane dziś jako Cytadela kryje w sobie warstwy historii: od pruskich umocnień po rozległy park z muzeami i pomnikami. W Poznaniu miejsce to przyciąga spacerowiczów, rodziny i miłośników militariów. Na ponadstuhektarowym terenie widać ślady przeszłości, ale i starannie utrzymane ogrody oraz nowe inwestycje z budżetu obywatelskiego.
- Fort Winiary i przemiana wzgórza w Poznaniu
- Muzeum Uzbrojenia i plenerowa wystawa sprzętu wojskowego
- Zieleń, pomniki i miejsca do wypoczynku
Fort Winiary i przemiana wzgórza w Poznaniu
W XIX wieku wzgórze między ulicami Szelągowską i Winogrady oraz al. Armii “Poznań” zostało przekształcone w Fort Winiary, element rozbudowanej twierdzy pruskiej zajmującej około 100 ha. Fortyfikacje zostały w dużej mierze zniszczone podczas II wojny światowej, a później rozebrane — w ich miejsce powstał park, który dziś funkcjonuje pod nazwą Cytadela. Na południowo-zachodnim stoku znajdują się cmentarze żołnierzy różnych narodowości, a wiele alejek nosi historyczne nazwy, między innymi aleje Braterstwa Broni, Cytadelowców czy 15 Pułku Ułanów Poznańskich. Od strony centrum prowadzą monumentalne schody, a na szczycie stoi Pomnik Bohaterów.
Muzeum Uzbrojenia i plenerowa wystawa sprzętu wojskowego
W pozostałościach umocnień mieszczą się Muzeum Uzbrojenia oraz Muzeum Armii “Poznań”, gdzie zebrano między innymi komplety karabinów, pociski artyleryjskie oraz sprzęt znaleziony podczas budowy parku. Na zewnątrz uwagę przyciąga plenerowa ekspozycja — kilkanaście pojazdów wojskowych, kilka samolotów i śmigłowców, czołgi oraz różnego typu działa i moździerze tworzą imponujący zestaw dla miłośników militariów.
Zieleń, pomniki i miejsca do wypoczynku
Cytadela to także ogród na skalę miejską: Rosarium prezentuje wiele odmian róż, a Ogród Daliowy powstał w ramach Poznańskiego Budżetu Obywatelskiego w 2025. W parku rośnie kilkaset gatunków roślin, w tym wiele chronionych; stoją tam dwa pomniki przyrody — Dąb im. gen. Wasilija Czujkowa oraz Dąb Cytadelowców Poznańskich. W 1986 roku odsłonięto tu Dzwon Pokoju i Przyjaźni Między Narodami, a w 2002 r. pojawiła się instalacja Magdaleny Abakanowicz “Nierozpoznani”. Szerokie alejki, place zabaw i kawiarenka sprawiają, że Cytadela jest chętnie wybierana na rodzinne spacery i pikniki; życie parku dopełniają ptaki, drobne ssaki i chronione traszki.
na podstawie: Urząd Miasta w Poznaniu.
Autor: krystian

