Park Sołacki w Poznaniu - od willowej osi po odnowione bulwary Portu Sołacz

W sercu Sołacza zielona układa się jak opowieść o mieście: stary drzewostan, dawne promenady i budynek, który przez sto lat gościł restauracje. W Poznaniu Park Sołacki wciąż przyciąga spacerowiczów, choć jego krajobraz zmieniał się wielokrotnie. To miejsce, które łączy architekturę krajobrazu, miejskie tradycje i przetrwałe fragmenty dawnej zabudowy.

• Park Sołacki jako oś willowej części miasta
• Historia zielonej przestrzeni Poznania
• Port Sołacz i pamięć restauracyjnych tradycji

Park Sołacki jako oś willowej części miasta

Park o powierzchni blisko 15 hektarów został zaprojektowany i zrealizowany w latach 1908–1911 z inicjatywy ówczesnej Rady Miejskiej. Autorem koncepcji był Hermann Kube, ówczesny dyrektor Ogrodów Miejskich, a na budowę przeznaczono 128 tys. marek. Zielona przestrzeń powstała w podmokłej dolinie rzeki Bogdanki, której koryto wyznacza dzisiaj jedną z osi parku. W drzewostanie oprócz gatunków rodzimych rosną też egzotyczne okazy, m.in. choina kanadyjska, cypryśnik błotny i daglezja, co nadaje miejscu charakteru ogrodu botanicznego w centrum miasta.

W 1913 roku Park Sołacki zyskał tramwajowe połączenie z centrum — przy ul. Małopolskiej zachowała się do dziś dawna poczekalnia, znana jako zielona budka. To jeden z najtrwalszych śladów miejskiej infrastruktury z początku XX wieku.

Historia zielonej przestrzeni Poznania

W międzywojniu park był miejscem rozrywki: odbywały się tu koncerty, kiermasze i dancingi, a letnie popołudnia wypełniały łodzie pływające po stawie — praktyka ta zakończyła się w 1977 roku. Okres wojny i okupacji przyniósł nowe nazewnictwo — teren funkcjonował jako Kuhndorfpark, a po 1945 roku nosił nazwę parku im. Stalina aż do 1956 roku.

Równie burzliwy był powojenny pejzaż techniczny parku. W 1952 roku wzniesiono ponad 30‑metrową wieżę spadochronową do szkolenia skoczków; konstrukcja stała się niebezpieczna i częściowo zniszczona została w 1969, by ostatecznie zniknąć około 1974 roku. Późniejsze działania konserwacyjne objęły m.in. oczyszczenie stawów — rekultywacja miała miejsce w 1993 roku. Na końcu pierwszej dekady XXI wieku w parku pojawiło się też nowe dzieło rzeźbiarskie: pod koniec 2008 roku ustawiono pracę “Dwie kobiety” autorstwa Sylwestra Ambroziaka.

Informacje o pracach porządkowych i opiece nad zielenią podaje Zarząd Zieleni Miasta (ZZM), który nadzoruje bieżące utrzymanie parku.

Port Sołacz i pamięć restauracyjnych tradycji

W części parku stoi budynek znany dzisiaj jako Port Sołacz. Obiekt ten powstał na potrzeby Wystawy Wschodnioniemieckiej i został przeniesiony do parku w 1912 roku. Przez ponad sto lat mieściły się tu rozmaite lokale gastronomiczne — działały tu restauracje o nazwach Wypoczynek, Pod Strzechą, Restauracja Piracka, a od lat 90. Meridian. Po remoncie obiekt ponownie otwarto dla gości w 2022 roku; obecnie zarządza nim Grupa MTP, która przywróciła mu funkcję hotelowo‑restauracyjną.

Dziś Park Sołacki pozostaje jednym z chętniej odwiedzanych zakątków Poznania — spacerowiczów przyciąga nie tylko zieleń i stawy, lecz także warstwa historyczna miejsca: ukryte ślady dawnej infrastruktury, pamięć o letnich rozrywkach i odnowiony Port Sołacz, łączący nostalgiczny klimat z nową ofertą miejskiego wypoczynku. ZZM i instytucje miejskie nadal dbają o parkowe aleje, które wciąż opowiadają historię dzielnicy willowej.

na podstawie: Urząd Miasta w Poznaniu.